Uburezi: U Rwanda rugiye gutangiza amasomo yo gutwara indege no kuzikanika.

Mu rwego rwo guteza imbere uburezi bw’imyuga n’ubumenyingiro, Minisitiri w’Uburezi, Joseph Nsengimana, yatangaje ko u Rwanda rugiye gutangiza amasomo yo gukanika no gutwara indege. Ibi yabitangarije Abasenateri bagize Komisiyo y’Imibereho y’Abaturage n’Uburenganzira bwa Muntu ku wa 18 Gashyantare 2025, agaragaza ko iyi gahunda izafasha igihugu kwihaza mu bumenyi bukenewe ku isoko ry’umurimo.

Gahunda nshya yo kwigisha gukanika indege

Minisitiri Nsengimana yatangaje ko kwigisha amasomo yo gukanika indege bizatangira muri Nzeri 2026. Iyi gahunda izongerwa mu mashuri y’imyuga n’ubumenyingiro kugira ngo igihugu kibone abakozi bafite ubumenyi bujyanye n’iterambere ry’ubwikorezi bwo mu kirere.

Minisitiri Nsengimana yagize ati "Turimo kureba uburyo twashyiramo amasomo ajyanye no gukanika indege kugira ngo abazayarangiza bazabashe gufasha igihugu cyacu, cyane ko u Rwanda rukomeje gutera imbere mu bijyanye n’indege.’’

Rwanda kugirana ubufatanye mu gushyiraho Aviation Academy

Uretse kwigisha ibijyanye no gukanika indege, Minisitiri Nsengimana yatangaje ko Rwanda Polytechnic ifatanyije na Akagera Aviation barimo gutegura ishuri ryigisha gutwara indege (Aviation Academy). Iri shuri rizaba igisubizo ku kibazo cy’abifuza kwiga ibijyanye no gutwara indege, ryongeyeho ubushobozi igihugu gifite muri uru rwego.

Uyu mushinga w’ishuri ry’icyitegererezo ryigisha iby’indege watangajwe mu mpera za 2023, aho uzatwara miliyoni 53.5$ kugira ngo ushyirwe mu bikorwa. Minisitiri Nsengimana yavuze ko ibi ari ingenzi mu kwitegura kwakira ikibuga cy’indege cya Bugesera, aho abazaba barize ayo masomo bazaba bafite amahirwe yo gukorera mu Rwanda.

Uburezi bw’imyuga buragenda butera imbere

Minisiteri y’Uburezi yagaragaje ko uburezi bw’imyuga n’ubumenyingiro bukomeje kwitabirwa, aho 80% by’abarangiza amasomo y’igihe gito bahita babona akazi. Byongeye, 67% by’abarangiza amashuri ya tekiniki, imyuga n’ubumenyingiro (TVET) babona akazi nyuma y’amezi atandatu, mu gihe 70% by’abarangiza muri Polytechnic babona akazi nyuma y’amezi atatu.

Ibi byatumye Senateri Dusingizemungu Jean Pierre abaza Minisitiri Nsengimana ku ngamba zafashwe kugira ngo abantu benshi barusheho kwitabira aya mashuri, kuko mu bihugu byateye imbere imyuga n’ubumenyingiro ari wo musingi w’iterambere. Minisitiri Nsengimana yavuze ko Leta izakomeza gushyiramo imbaraga kugira ngo abana basaga miliyoni 1.2 batari mu ishuri babone amahirwe yo kwiga imyuga. 

Muri rusange, umubare w’abiga imyuga n’ubumenyingiro wageze kuri 43% mu 2025, uvuye kuri 31% mu 2022. Gahunda ya NST1 yari yihaye intego yo kuzamura uyu mubare kugera kuri 60% muri 2024, bikaba bigaragaza ko hakiri icyuho kigomba kuzibwa.

U Rwanda rufite amashuri 496 y’imyuga n’ubumenyingiro, ariko Leta ikomeje gutegura uburyo bwo kuyongera, mu rwego rwo guha amahirwe urubyiruko no guteza imbere ubukungu bushingiye ku bumenyi.